Niet-aangeboren hersenletsel (NAH)
Wat is niet-aangeboren hersenletsel?
Niet-aangeboren hersenletsel, afgekort NAH, is schade aan de hersenen ontstaan in de loop van het leven.
Er zijn twee vormen van NAH:
- Traumatisch hersenletsel: de schade aan de hersenen is ontstaan door een oorzaak buiten het lichaam. Denk hierbij aan een val van de trap of een ongeluk in het verkeer. Hierdoor kan een hersenschudding of hersenkneuzing ontstaan.
- Niet-traumatisch hersenletsel: de schade aan de hersenen is ontstaan door een proces in het lichaam. Denk hierbij aan een beroerte/Cerebro Vasculair Accident (CVA), zuurstofgebrek of een tumor.
Gevolgen van NAH
Lichamelijke gevolgen van NAH zoals een gehele of gedeeltelijke verlamming van een arm of een been zijn zichtbaar. Klachten als overprikkeling, vermoeidheid, geheugenproblemen en gedragsverandering zijn niet direct zichtbaar, maar kunnen een grote belemmering vormen.
Hersenletsel kan gevolgen hebben voor verschillende terreinen van functioneren, zoals bijvoorbeeld het bewegen (motoriek), het denken (cognitie) en emotie en gedrag. Dit hangt voor een groot deel samen met de lokalisatie van het hersenschade.
- Lichamelijke klachten door NAH zijn bijvoorbeeld krachtsverlies of gevoelsverlies. Dit kan een ledemaat betreffen, maar hierbij kan ook het hele lichaam of een lichaamshelft betrokken zijn. Ook kan het zijn dat de lichaamsbalans is verslechterd.
- Geestelijke/cognitieve klachten door NAH kunnen bijvoorbeeld verminderde concentratie, overprikkeling, vermoeidheid of een gedragsverandering (boosheid, ontremd) zijn.
Hiernaast kunnen nog vele andere problemen optreden, zoals bijvoorbeeld met het zien/waarnemen, problemen met het spreken (afasie) of er kan depressiviteit optreden. NAH letsel heeft vaak ook grote impact op het leven van de naasten.
Specialistische behandelaren
Heeft u NAH met als gevolg daarvan klachten waarbij u advies, begeleiding en/of behandeling nodig heeft, dan kunt u bij ons terecht. Binnen het Advies- en behandelcentrum van Azora werken we met fysiotherapeuten, ergotherapeuten, diëtisten en logopedisten die bijscholing hebben gevolgd op het gebied van NAH en ruime ervaring hebben in de begeleiding en behandeling van mensen met NAH en hun naasten. We werken onderling nauw samen. Het is hierbij goed om te weten dat alle lijnen kort zijn en er snel op elkaars behandeling kan worden ingespeeld. Verder hebben wij korte lijnen met de behandelaren in het Slingeland Ziekenhuis en andere behandelaren in onze regio.
Het Advies- en behandelcentrum is aangesloten bij CVA keten West-Achterhoek.
Samen het traject bepalen
Na uw aanmelding volgt een intakegesprek met een van onze behandelaren. Afhankelijk van uw hulpvraag wordt u door één of meerdere behandelaren uit ons team onderzocht en wordt er in overleg met u een behandelplan opgesteld. Hierbij wordt gekeken wat voor u op dit moment de juiste zorg, begeleiding en behandeling is. Wij vinden het belangrijk dat het traject bij u past en bieden maatwerk.
Waar kunt u terecht?
Onze behandelaren werken in onze moderne praktijk in Terborg. De behandelingen kunnen, in overleg met u, zowel individueel als in groepsverband plaatsvinden. Is het voor u niet mogelijk om naar de praktijk te komen? Dan komen we bij u aan huis.
Verwijsbrief nodig?
Onze vakgroepen diëtetiek, ergotherapie en fysiotherapie werken met directe toegankelijkheid. Voor de vakgroep logopedie heeft u een verwijsbrief van een arts of medisch specialist nodig. Heeft u een verwijsbrief? Neem deze dan mee naar de eerste afspraak.
Fysiotherapie bij NAH
Onze neurologisch geschoolde en ervaren fysiotherapeuten kunnen u helpen bij de behandeling en begeleiding in uw revalidatieproces. Er wordt gewerkt aan het verbeteren van functies die zijn weggevallen door het NAH. Het uiteindelijke doel hierbij is om, ondanks de NAH, zolang mogelijk uw zelfstandigheid te behouden.
Na intake en het lichamelijke onderzoek, wordt in overleg met u een individueel behandelplan opgesteld dat is gebaseerd op uw hulpvraag. Wij vinden het belangrijk dat het traject bij u past en bieden daarom maatwerk.
Dit kan bijvoorbeeld zijn:
- Verbeteren van het lopen (met of zonder loophulpmiddel)
- Verbeteren van de arm-/handfunctie
- Verbeteren van de balans
- Weer leren traplopen
- Weer leren fietsen
Tijdens het oefenen hiervan worden ook de geestelijke/cognitieve klachten getraind. Zoals bijvoorbeeld het oefenen van dubbeltaken, concentratie of het aanleren van strategieën.
Ergotherapie bij NAH
Bij Niet Aangeboren Hersenletsel kunt u te maken krijgen met :
- Lichamelijke gevolgen op het dagelijks handelen
- Gevolgen voor het denken (cognitie) op het dagelijks handelen
- De gevolgen voor de communicatie
- Emotionele gevolgen, overprikkeling, omgaan met emoties en vermoeidheid
De zichtbare, lichamelijke, functionele beperkingen vallen vaak direct op. Men heeft in de gaten dat er iets aan de hand is, bijvoorbeeld bij halfzijdige verlamming of spraakstoornis. De onzichtbare gevolgen vallen vaak pas na verloop van tijd op. Vaak pas wanneer het “gewone” leven opgepakt wordt. Het valt op dat dit anders gaat en kan moeilijk te begrijpen zijn.
De gevolgen kunnen voor iedereen verschillend zijn. Niet iedereen heeft met alle gevolgen te maken. Indien u merkt dat de gevolgen van invloed zijn op uw dagelijkse bezigheden, dan kunnen wij:
- Voorlichting geven aan u en uw mantelzorgers en naast familie en vrienden wat NAH is en met u in kaart brengen wat de gevolgen voor u zijn
- U leren oefenen om activiteiten weer als voorheen te kunnen uitvoeren
- U een activiteit op een andere manier leren uitvoeren
- U gebruik leren maken van een hulpmiddel
- Advies geven over het aanpassen van een activiteit of de omgeving
Ergotherapie kan in alle fasen na het optreden van hersenletsel ingeschakeld worden. Zie hier wat ergotherapie nog meer voor u kan betekenen.
Voor meer informatie zie ook https://www.hersenletsel.nl
Logopedie bij NAH
Wij zijn gespecialiseerd in het onderzoeken, adviseren en behandelen van volwassenen met logopedische stoornissen als gevolg van niet-aangeboren hersenletsel (NAH). Niet-aangeboren hersenletsel kan er voor zorgen dat activiteiten zoals eten en drinken of spreken ineens niet meer verlopen zoals u gewend was:
- U kunt plotseling problemen hebben met eten en drinken, met verslikken als gevolg. Meer informatie vindt u bij dysfagie.
- U kunt moeite krijgen met verstaanbaar spreken. Meer informatie vindt u bij dysartrie en spraakapraxie.
- U kunt moeite krijgen met het begrijpen of uiten van taal. Meer informatie vindt u bij afasie en cognitieve communicatiestoornissen.
Bovenstaande problemen kunnen minder worden, maar zijn soms blijvend. Om deze reden is goede en snelle behandeling en begeleiding van belang. Wij kunnen u helpen bij het herstel of het omgaan met de nieuwe situatie. We kunnen u bijvoorbeeld adviseren over het soort voedsel wat u veilig kunt eten of oefeningen aanbieden om de communicatie te verbeteren.
Diëtetiek bij NAH
Bij niet aangeboren hersenletsel (NAH), zoals bijvoorbeeld een beroerte (CVA), kunnen verschillende problemen met betrekking tot de voeding optreden, zoals decubitus, onbedoeld gewichtsverlies, kauw- en slikstoornissen en obstipatie.
Een verhoogde kans op een CVA wordt veroorzaakt door verschillende factoren, meestal in combinatie met elkaar. De belangrijkste risicofactoren zijn roken, een hoog cholesterolgehalte, hoge bloeddruk, Diabetes Mellitus II, overgewicht en onvoldoende lichaamsbeweging.
Gezond eten heeft een goede invloed op verschillende risicofactoren van een CVA. Wat en hoeveel u eet is van invloed op het gewicht, het cholesterolgehalte en het glucosegehalte in het bloed, en de bloeddruk. Gevarieerd eten met voldoende vezels, vitamines en mineralen en weinig verzadigde vetten is van belang. Wij kijken samen met u naar de mogelijkheden. Vervolgens stellen wij een persoonlijk advies op.
